Qua giám sát cho thấy, chính quyền cấp xã đã nhận thức đầy đủ về trách nhiệm và quyền hạn của mình trong việc quản lý, điều hành ngân sách xã, từ đó công tác lập, chấp hành và quyết toán ngân sách xã được HĐND và UBND các xã tổ chức triển khai thực hiện khá nghiêm túc.

Công tác lập dự toán ngân sách cơ bản được các xã thực hiện theo trình tự, thủ tục và thời gian quy định; việc phân bổ dự toán thu, chi ngân sách được triển khai kịp thời đến đối tượng thụ hưởng; hầu hết các xã tổ chức thực hiện tốt nhiệm vụ thu ngân sách (trong năm 2011 có 97/101 xã, phường, thị trấn thu đạt và vượt dự toán), đáp ứng theo tiến độ và kế hoạch chi; công tác quyết toán ngân sách được xã chỉ đạo thực hiện khá chặt chẽ theo quy định.

Bên cạnh đó, việc HĐND tỉnh ban hành các Nghị quyết về thời kỳ ổn định ngân sách; về chế độ, chính sách, kinh phí hoạt động cho đội ngũ cán bộ không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn và cán bộ ấp, khóm trong thời gian qua đã tạo động lực trực tiếp, góp phần cho công tác quản lý ngân sách cấp xã ngày càng được chặt chẽ và đạt hiệu quả hơn.

Tuy nhiên, qua kiểm tra các Nghị quyết của HĐND xã ban hành về ngân sách trong thời gian qua có khá nhiều sai sót như: nghị quyết ban hành không đúng, không đủ số lượng theo luật định; số liệu các khoản, mục thu - chi chưa thể hiện đầy đủ, thiếu chính xác, sai quy định; biểu mẫu kèm theo không đúng, không đầy đủ. Hầu hết các xã không lập Báo cáo thẩm tra của Thường trực HĐND xã đối với dự thảo nghị quyết về ngân sách để trình kỳ họp; một số xã ban hành nghị quyết sai về thể thức, kỹ thuật trình bày văn bản, trễ về thời gian.

Trong định mức phân bổ chi thường xuyên cho cấp xã hiện nay chưa đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ chi do biến động của giá cả cộng với một số chế độ, chính sách mới ban hành thuộc nhiệm vụ chi của cấp xã. Mặc dù đầu năm tỉnh và huyện có tăng mức bổ sung kinh phí nhưng vẫn chưa đáp ứng so với yêu cầu nhiệm vụ chi, nhiều xã gặp khó khăn trong cân đối ngân sách, nhất là đối với những xã có quy mô nguồn thu quá thấp.

Về công tác quyết toán ngân sách xã ở một số nơi vẫn còn sai sót về trình tự và thời gian. Một số xã thực hiện các khoản chi chưa đúng theo quy định, chi sai mục đích, chế độ, tiêu chuẩn, định mức; công tác quyết toán vốn đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn còn tồn đọng khá lớn (có xã từ năm 2004 đến nay chưa quyết toán được công trình nào); việc thanh toán biên lai thu các quỹ rất chậm trễ, sử dụng quỹ còn sai mục đích. Bên cạnh đó, công tác huy động vốn đóng góp trong dân để xây dựng các công trình hạ tầng không được thông qua HĐND theo đúng quy định.

Ngoài ra, đội ngũ cán bộ Tài chính – kế toán ở cấp xã nhiều nơi còn hạn chế về chuyên môn và nghiệp vụ, đa số kế toán chỉ có trình độ trung cấp kế toán nhưng lại phải kiêm nhiệm thêm nhiều nhiệm vụ khác. Mặt khác, số cán bộ này lại thường hay thay đổi nên công tác đào tạo, bồi dưỡng chưa đáp ứng được yêu cầu, nhiệm vụ ảnh hưởng đến chất lượng công tác tham mưu cho UBND – HĐND xã trong việc quyết định và tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về ngân sách trên địa bàn.

Nhìn chung, công tác quản lý ngân sách xã thời gian qua được các ngành, các cấp quan tâm, tạo điều kiện cho cấp xã thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý ngân sách nhưng trong quá trình quản lý và điều hành ngân sách xã vẫn còn bộc lộ một số sai sót, hạn chế nhất định. Qua giám sát, Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND tỉnh đã tham mưu, đề xuất với Thường trực HĐND, UBND tỉnh và các ngành chức năng nhiều giải pháp cụ thể, thiết thực góp phần cho cấp xã thực hiện tốt công tác quản lý ngân sách trong thời gian tới.